Piotr

Piotr – imię męskie pochodzenia grecko-łacińskiego; obecnie trzecie co do popularności imię w Polsce (po Annie i Marii), a pierwsze wśród imion męskich (stan na marzec 2009), noszone przez ponad 676 tys. osób (są w Polsce także osoby o żeńskim imieniu Piotra). Wśród imion nadawanych nowo narodzonym dzieciom, Piotr w 2009 r. zajmował 9. miejsce w grupie imion męskich.
Wywodzi się od przydomku Szymona, nadanego mu przez Jezusa Chrystusa: "skała, opoka", w jęz. aramejskim: kêpâ (zgrecyzowane na kefas); w gr. πετρα (petra), gdy πετρος (petros) – "kamień, głaz", przejęte do łac. jako Petrus i do polskiego bezpośrednio z łaciny. W Nowym Testamencie wymieniane w wersetach (J 1,42) oraz (Mt 16,18). Jest to jedno z najwcześniej notowanych w Polsce imion, po raz pierwszy zapisane w 1136 roku, w Bulli gnieźnieńskiej.
Było notowane w dawnej Polsce w formach: Piotr, Pioter, Piotyr, Pieter, Pietyr i ze zdrobnieniami: Piotrach, Piotrak, Piotral, Piotran, Piotrania (masc.), Piotrań, Piotrasz, Piotraszec, Piotraszek, Piotraszko, Piotrek, Piotrk, Piotrko, Piotro, Piotrosz, Piotruchno, Piotrul, Piotrun, Piotrusz, Piotruszek, Piotruszka (masc.), Piotruszko, Piotryk/a (masc.), Piotrzec, Piotrzech, Piotrzej, Piotrzek, Piotrzę, Piotrzyk, Piotrzyka (masc.);
z niemieckim przyrostkiem Piotrman; Piotyra (masc.), Pieterka (masc.), Pietrach, Pietrak, Pietran, Pietrań, Pietrasz, Pietraszek, Pietraszko, Pietrek, Pietrel, Pietresz, Pietrko, Pietroń, Pietrosz, Pietruka,
Pietrul, Pietrusz, Pietruszek, Pietruszka (masc.; por. Pietruszka – balet Strawińskiego), Pietruszko, Pietryga, Pietrzanko, Pietrzec, Pietrzech, Pietrzej, Pietrzek, Pietrzel, Pietrzesz, Pietrzę, Pietrzych,
Pietrzyczka, Pietrzyk, Pietrzyka (masc.); Pietryło (wschodniosł.); Piotuch, Piet, Pieta (masc.), Pietka, Pietuch, Pietucha (masc.), Pietusz, Pioch, Piocha (masc.), Piochal, Piochno, Piech, Piechel, Piechnik, Piechno,
Piecho, Piechota (masc.), Piechura (masc.), Piechurka (masc.), Piec(z), Piec(z)a (masc.), Piec(z)ak, Piec(z)ek, Piec(z)zk, Piec(z)ka, Piec(z)ko, Piec(z)o, Piec(z)ych, Piec(z)yk, Piec(z)ysz, Piesz, Pieszak, Pieszczk,
Pieszek, P(i)eszel, P(i)esz(e)lin, Pieszk, Pieszka (masc.), Pieszko, Pieszo, Pieszyca, Pieszyk, P(i)eszyl, Pac(z)oł, Pac(z)oła.
Polska forma Piotr z "o" zamiast "e" jest regularną zmianą spowodowaną przez tzw. przegłos polski (por. też np. kościół z łac. castel).
W Martyrologium Rzymskim jest czterdziestu sześciu świętych o tym imieniu, a w szerszych repertoriach niemal stu pięćdziesięciu.




Piotr imieniny obchodzi:
1 stycznia, w dzień wspomnienia św. Piotra z Atroi,
3 stycznia, w dzień wspomnienia św. Piotra Balsamosa - Apselamosa,
5 stycznia, w dzień wspomnienia bł. Piotra Bonillego,
9 stycznia, w dzień wspomnienia św. Piotra, biskupa Sebasty,
10 lub 14 stycznia, w dzień wspomnienia św. Piotra Orseolo,
12 stycznia, w dzień wspomnienia bł. Piotra Franciszka Jameta,
14 stycznia, w dzień wspomnienia bł. Piotra Dondersa,
15 stycznia, w dzień wspomnienia św. Piotra z Castelnau,
16 stycznia, w dzień wspomnienia św. Piotra, wspomninanego razem ze śwśw. Berardem, Ottonem, Akkursjuszem i Adiutem,
28 stycznia, w dzień wspomnienia św. Piotra Nolasco,
30 stycznia, w dzień wspomnienia św. Piotra, cara Bułgarii,
1 lutego, w dzień wspomnienia św. Piotra Galaty, eremity,
2 lutego, w dzień wspomnienia bł. Piotra z Ruffii,
8 lutego, w dzień wspomnienia bł. Piotra Ogniowego,
14 lutego, w dzień wspomnienia św. Piotra II, biskupa Aleksandrii,
21 lutego, w dzień wspomnienia św. Piotra z Capitolitas, oraz - w dzień wspomnienia św. Piotra Damianiego (dawniej 23 lutego),
3 marca, w dzień wspomnienia bł. Piotra Ireneusza Rogue,
3 lub 10 marca, w dzień wspomnienia św. Piotra Geremi
4 marca, w dzień wspomnienia św. Piotra Pappacarbone,
12 marca, w dzień wspomnienia św. Piotra, wspominanego razem ze śwśw. Doroteuszem i Gorgoniuszem,
14 marca, w dzień wspomnienia św. Piotra, wspominanego razem ze św. Afrodyzjuszem (Afrodyzym),
30 marca, w dzień wspomnienia św. Piotra Regalado,
14 lub 15 kwietnia, w dzień wspomnienia św. Piotra Gonzáleza,
25 kwietnia, w dzień wspomnienia bł. Piotra od św. Józefa de Betancur,
27 kwietnia, w dzień wspomnienia bł. Piotra Armengola,
28 kwietnia, w dzień wspomnienia św. Piotra Chanel,
29 kwietnia, w dzień wspomnienia św. Piotra z Werony,
30 kwietnia, w dzień wspomnienia śwśw. Amatora, Piotra Mnicha i Ludwika z Kordoby,
3 maja, w dzień wspomnienia św. Piotra, biskupa Argos,
7 maja, w dzień wspomnienia św. Piotra, biskupa Pawii,
15 maja, w dzień wspomnienia św. Piotra z Lampsaku,
19 maja, w dzień wspomnienia bł. Piotra Wrighta,
21 maja, w dzień wspomnienia św. Piotra z Parenzo,
29 maja, w dzień wspomnienia bł. Piotra Petroniego,
2 czerwca, w dzień wspomnienia bł. Piotra Furtiana, towarzysza bł. Sadoka
7 czerwca, w dzień wspomnienia św. Piotra, wspominanego razem ze śwśw. Sabinianem, Habencjuszem, Jeremiaszem i in. towarzyszami,
12 czerwca, w dzień wspomnienia św. Piotra, pustelnika z Athosu,
17 czerwca, w dzień wspomnienia bł. Piotra Gambacorty,
29 czerwca, w dzień wspomnienia św. Piotra apostoła,
4 lipca, w dzień wspomnienia bł. Piotra Jerzego Frassatiego,
8 lipca, w dzień wspomnienia św. Piotra Eremity,
19 lipca, w dzień wspomnienia św. Piotra z Foligno (Crisci)
30 lipca, w dzień wspomnienia św. Piotra Chryzologa i św. Piotra z Mogliano,
1 sierpnia, w dzień wspomnienia bł. Piotra Favre,
3 sierpnia, w dzień wspomnienia św. Piotra I, biskupa Anagni,
30 sierpnia, w dzień wspomnienia św. Piotra, patrona Trevi,
9 września, w dzień wspomnienia św. Piotra Klawera i św. Piotra z Chavanon,
10 września, w dzień wspomnienia św. Piotra, biskupa Composteli,
11 września, w dzień wspomnienia św. Piotra, metropolity Nicei,
14 września, w dzień wspomnienia św. Piotra II, biskupa Tarentaise,
17 września, w dzień wspomnienia św. Piotra z Arbués,
23 września, w dzień wspomnienia św. Piotra, wspominanego ze śwśw. Andrzejem, Janem i Antoninem,
9 października, w dzień wspomnienia św. Piotra Galaty, mnicha,
18 października, w dzień wspomnienia św. Piotra z Alkantary,
21 października, w dzień wspomnienia bł. Piotra Capucciego,
29 października, w dzień wspomnienia św. Piotra Jednookiego,
25 lub 26 listopada, w dzień wspomnienia św. Piotra I, biskupa Aleksandrii,
6 grudnia, w dzień wspomnienia św. Piotra Paschalisa,
9 grudnia, w dzień wspomnienia św. Piotra Fouriera,
21 grudnia, w dzień wspomnienia św. Piotra Kanizego,
25 grudnia, w dzień wspomnienia św. Piotra Czcigodnego.

Pochodzenie imienia męskiego: popularne

• Mianownik

  Kto?

  Piotr

• Dopełniacz

  Kogo? (nie ma)

  Piotra

• Celownik

  Komu? (się przyglądam)

  Piotrowi

• Biernik

  Kogo? (widzę)

  Piotra

• Narzędnik

  Z kim? (idę z)

  Piotrem

• Miejscownik

  O kim? (mówię o)

  Piotrze

• Wołacz

  O!

  Piotrze